Open naar de toekomst
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Open naar de toekomst – dinsdag 11 februari 2025
‘Het gebeurt bijna niet meer in deze tijd van snelle filmpjes, korte quotes, slimme werkvormen,’ zei ze, ‘dat je gewoon een uur lang luistert naar elk ander in de groep die zich voorstelt. Ik ben in Brussel met de mensen van A World of Neighbours, en nieuwe mensen uit de Raad van Advies. We zijn allemaal bezig met mensenrechten en migratie, met een divers en waardig Europa. Niet iedereen kent elkaar, het is avond. En dus vertelt iedereen haar of zijn verhaal. Het kost tijd, ik vraag me af of ik het korter had moeten laten duren. Maar de oefening is belangrijk; ruimte maken voor elkaar, oefenen in luisteren ook. En het is gezellig, dat scheelt. Er wordt veel gelachen.
Wat veel terugkeert is de ruimte die bestaat binnen de groep, juist omdat er diverse geloven aanwezig zijn zonder dat iedereen gelovig is. De inspiratie van diverse geloofsgroepen brengt een andere laag mee in het gesprek. Geloof dat ook altijd kritisch is op het gebruik van datzelfde geloof voor oneigenlijke doelen.
Daar moet ik aan denken als Jezus vandaag wordt aangesproken door de religieuze leiders in zijn tijd, omdat hij en zijn leerlingen niet aan alle wetten en gewoonten houden met betrekking tot religieuze reinheid.
'Waarom gedragen uw leerlingen zich niet volgens de overlevering van de voorvaderen, maar eten zij met onreine handen?' vragen ze. Hij antwoordde hun: 'Hoe juist heeft Jesaja over u, huichelaars, geprofeteerd! Zo staat er geschreven: Dit volk eert Mij met de lippen, maar hun hart is ver van Mij.
Zij eren Mij, maar zonder zin, en mensenwet is wat zij leren.
De rabbi komt niet met een direct antwoord. Daarvoor ben je rabbi. Hij neemt de gelegenheid om gelijk een paar lagen dieper af te steken. Met je religieuze rechtvaardiging kom je heus niet verder. Of zoals gisteren filosoof Victor Kal in Trouw zei – hij gaf aan dat Nietzsche bruikbaar én actueel is, niet voor tegenstanders van religie maar voor hen die op een zinnige manier religie zoeken. Omdat Nietzsche heel kritisch is op verwording van de religie. De krant schrijft:
In dit verband noemt Kal ook wereldleiders als Netanyahu in Israël, Poetin in Rusland en Modi in India. Hun manier om het nihilisme te overwinnen is autoritair en nostalgisch. En niet onbelangrijk: religieus. Maar dat religieuze antwoord is niet van het soort dat Kal – voortbouwend op Nietzsche – voor ogen heeft. Het religieuze is bij die autoritaire leiders slechts een instrument, denkt Kal. “Deze mensen kennen het spel, het hoort bij het handboek van de fascist. Je hebt religie nodig om de mensen achter je te krijgen. Maar dat is een pervertering van religie.”
Hij had al eerder Trump genoemd, mocht je je afvragen waarom deze niet genoemd wordt. Het gaat Nietzsche om de morele mens. Niet de vraag of het wettig is maar of het goed is. “Ter illustratie noemt Kal het voorbeeld van iemand die wakker wordt en zich dan afvraagt wat hij of zij die dag gaat doen. “Iemand die zich afvraagt: ‘Wat moet ik?’, zonder daarbij dadelijk zijn agenda te raadplegen. Diegene is bezig zich te concentreren en zich toe te vertrouwen aan wat zich dan voordoet. Zich daaraan toe te vertrouwen, dat is religie”.
Niet kijken wat moet – van wet of van anderen – maar wat staat mij te doen. Die laag, van religieuze of spirituele inspiratie of hoe je die ook noemt, tegenover je geweten, je hart, God, daar zit een inspirerende ruimte, voelbaar tussen de joden, moslims, christenen en agnosten van A World of Neighbours onder andere op deze plek in Brussel.
Tot zover even. Een hele goede dinsdag gewenst met openheid naar de vraag wat je te doen staat en vrede, en alle goeds
