De meeste stemmen tellen niet
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
De meeste stemmen tellen niet – PopUpGedachte donderdag 7 november 2024
Ze tellen wel hoor – of je moet ze wel tellen. Maar het hele idee van ‘de meeste stemmen’ en dat dit dan doorslaggevend zou zijn wat belangrijk is, dat idee is wellicht een dunne versie van wat democratisch is, maar het is niet het belangrijkst.
De wereld is er weer een stuk onzekerder op geworden. De één roept dat het allemaal toch niet onverwacht was, de ander is er stuk van. Maar de kiezer heeft gesproken, dit is blijkbaar onze nieuwe wereld. En toch, is dat zo? Zijn al die stemmen zo belangrijk? En wat zeggen die?
Toen Trump verkozen werd in 2016 ging er een soorgelijke schokgolf door de wereld. Van verrassing, verdriet, weerzin, angst. Naast allerlei andere emoties van blijdschap en omhelzing en trots en nieuw elan voor nationalisme en populisme. Op die ochtend in 2016 stond er een verhaal van Jezus op de rol om te lezen. Exact hetzelfde verhaal als deze ochtend. De vergelijking van de schaapherder.
Er is kritiek op Jezus van Nazareth dat hij zich omringt met mensen die niet voldoen aan de norm; de landverraders die samenwerken met de bezetter, prostituées, mensen die duidelijk niet aan het plaatje voldoen. En dan zegt hij dit:
Jezus vertelde hun toen deze gelijkenis:
'Wanneer iemand onder u honderd schapen heeft en er een van verliest,
laat hij dan niet de negenennegentig in de wildernis achter
om op zoek te gaan naar het verlorene, totdat hij het vindt?
En als hij het vindt legt hij het vol vreugde op zijn schouders,
gaat naar huis; roept zijn vrienden en buren bij elkaar en zegt hun:
Deelt in mijn vreugde, want mijn schaap dat verloren was geraakt, heb ik gevonden.
Mijn conclusie was die ochtend in 2016 en vandaag weer: dat de 99 er blijkbaar niet zo toe doen. De lens in dit verhaal draait weg van de 99. Hij laat ze rustig met elkaar in de wildernis achter, sterker nog: elke schaapherder zou dat doen. Niet blijven hangen bij de meerderheid, bij het geld dat die 99 waard zijn, bij hun wol of vlees of bij de waardering die je krijgt – waarom? Omdat er ééntje mist.
De camera draait weg van de 99 en zoomt in op twee personen. Degene die verloren is geraakt en degene die gaat zoeken. Dat is het hart van de herder, van elke goede herder. Er is er eentje kwijt. De 99 maken zich ook heus zorgen, voelen zich in de steek gelaten, want wat is die herder nou aan het doen. Ze blaten met z’n allen hoogstwaarschijnlijk oorverdovend, maar ze zijn bij elkaar. Laat ze maar even, er is er eentje kwijt. En of die nu ongedocumenteerd is of queer of zich door eigen stomheid in de schulden heeft gewerkt of dat die depressief is geraakt. Het is die ene, die telt. En degene die gaat zoeken.
Het is niet makkelijk om te identificeren wie die ene is. Er wordt soms gewedijverd over wie het recht heeft om zich verloren te noemen. De 99 roepen ook dat ze in de steek gelaten zijn en dat is ook zo. Ze zijn ook even in de steek gelaten want ze zijn niet meer compleet, ze hebben niet op elkaar gelet. Er is er eentje tussenuit gevallen. En nu moeten ze even wachten.
Ik denk dat het verhaal van de schaapherder ware democratie is. Niet de tyrannie van de meerderheid, maar de verantwoordelijkheid van de meerderheid om te zorgen voor hen die kwetsbaar zijn en geïsoleerd raken. En herders laten gaan om daarvoor te zorgen.
Kortom, de meeste stemmen moeten wel geteld, maar ze tellen niet als het gaat over waar de aandacht van de herder naar uit moet gaan. Die checkt de randen van het veld en wie er buiten valt. Vanzelfsprekend voor de herder, nu nog voor overheden, presidenten en natuurlijk mijzelf; er zijn er maar twee die tellen: degene die verloren is gelopen en degene die gaat zoeken. En de 99 doen weer mee als er eentje gevonden is; ze mogen dan mee feest vieren. Ook leuk.
Tot zover even de overweging van vanochtend. Een hele goede donderdag gewenst – en vrede, en alle goeds.
