De stem in de stilte
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
De stem in de stilte – PopUpGedachte maandag 9 september 2024
Het is niet vaak zo stil hier in de Jordaan. Heel af en toe ruist er een auto voorbij, er klinkt het geluid van flessen die elkaar raken maar dat is ook meteen weer voorbij. Een brievenbus kleppert. Simpele geluiden die de stilte benadrukken. Het is zes uur en de stad slaapt, het is half donker, de lucht is blauw, de rest nog grauw van kleur.
Het is in die stilte dat ik God zoek. Die altijd ook stil is. Voor mij, althans. Er zijn geluiden, die soms goddelijk voelen, zoals die vogel die nu net begint te fluiten. Maar verder, er klinkt geen stem, geen woorden, er zijn gedachten, maar dat is het. Er is hoop, er is ook verlangen naar ontmoeting in die stilte. Dat juist als ik alleen ben, ik niet de enige ben. Dat er in en door, onder en boven alles een aanwezigheid is die liefde is en zorg. En ergens is het ondenkbaar dat ik dan zelf, als één van die miljarden wezens op aarde, al het levende meegerekend, gezien zou zijn. Persoonijk, in mijn zoektocht, worsteling, hoop en individualiteit. Toch is precies dat het idee van die religieuze geschriften, dat jij en ik ertoe doen, bedoeld zijn en gezien.
En andersom, dat jouw vraag, hoop en frustratie ertoe doet. Dit zegt de psalmdichter van psalm numero 5, die enorm oude liederenbundel uit de Bijbelse verzameling;
Met aandrang wend ik mij, Eeuwige, tot U
Reeds vroeg in de morgen hoort U mijn stem,
reeds vroeg mijn hoop en verlangen.
Gij zijt toch geen God, die onrecht verdraagt …
Het verlangen naar een wereld die anders werkt dan die nu werkt, het is zó wat deze dichter zoekt en wat over al die generaties is bewaard. Hoe kan het dat de Liefde, God zelf, in de wereld aanwezig is en er toch zo absurd veel misgaat. Dat er zoveel onrecht is, op megaschaal en heel dichtbij huis. En de psalm is er niet om dat te verklaren, maar om de frustratie, de hoop en het verlangen uit te drukken. En in die worsteling verbinding te vinden. Dat er ergens een connectie ontstaat tussen jouw ziel die zegt: dit kan toch écht niet, het is zo vervloekt oneerlijk. En de Eeuwige zelf, die precies dat benadrukt. Waarmee het kwaad niet ophoudt te bestaan, maar wel de legitimiteit die het zichzelf aanmeet, wordt ontzegd. Omdat het kwaad, in welke vorm dan ook, de neiging heeft om zichzelf te presenteren als ok, als logisch, als gerechtvaardigd. En je ziel, je hart, wanhopig roept dat het níet ok is, dat je zo niet met mensen omgaat, of met jou, of met de ander, of met de planeet – maar dat het kwaad daar geen seconde wakker van lijkt te liggen en zichzelf met bravoure door de wereld blijft bewegen.
In die wanhoop, in die stilte, in die leegte – is daar zo ’n psalm, zo’n gedicht of worsteling. En dat kan niet altijd de wereld veranderen, maar wel alles omkeren. Dat de keizer van het kwaad geen kleren blijkt aan te hebben, dat zelfvoldaan evil wordt ontmaskerd als lelijk en tijdelijk en wanhopig. In gesprekken met veel vluchtelingen langs de grenzen van Europa, die vastlopen op Europees geweld van grenswachten en bureaucratie – zij verwachten niet van jou en mij dat we als bij toverslag deze systemen veranderen. De erkenning van het kwaad van deze systemen, van deze politieke keuzes, is heel vaak al zo helend.
Er heerst stilte in de ochtend en de stilte is helend – tegenover krantenkoppen en meningen. De legitimiteit van liefhebben wordt weer bevestigd. Ook al voelt het soms klein en kwetsbaar. Toch maar doen, de vogel komt weer langs en fluit bevestigend. Tenminste, dat denk ik.
Tot zover vandaag. Een hele goede maandag gewenst – en vrede, en alle goeds.