Alles wat leeft - en meer
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Alles wat leeft - en meer - PopUpGedachte woensdag 23 november 2022
Ik leef. Jij ook. En dan is er nog de hond die je straks gaat uitlaten. Of de vogels die tegen de tijd dat het licht zal worden, zich gaan laten horen. Dat leeft allemaal. Maar verder? Goed, de bomen op zich ook wel, maar dat is wel een traag soort leven. Je kunt een hand op de stam leggen maar het is niet zo dat je dan het kloppend hart kunt voelen, de takken zich naar je toe buigen of de bladeren zich geschrokken afweren. De planten leven ook wel en je staat soms verbaasd hoe rap ze zich uit de aarde kunnen wringen, maar leven. Het voelt toch als een mindere levensvorm. Als mens heb je toch de indruk dat jij zelf de hoogste vorm bent, dan heb je de dieren, dan planten, nog wat schimmels en bacteriën en de rest is dood. Of niet dood, want daarvoor moet je geleefd hebben. De rest is materiaal. De stenen uit de straat, de lantaarnpalen langs de weg. Bomen zijn ook materiaal voor de meeste van ons, al zien we wel de nadelen van overmaterialisering. Ik heb nog nooit iemand huilend en sorry zeggend het hout zien kloven voor de haard of de houten vloer zijn bijschaven, vol spijt dat het dode lijf van de bomen dient om mijn vloer te bekleden. Idem met de planten en groenten in mijn soep en zelfs de dieren op mijn bord. Er zijn gradaties in leven.
De wereld is onttoverd geraakt, zei de duitse socioloog Max Weber. Entzauberung der Welt. Alles is materie, we moeten problemen rationeel en technisch oplossen en God of goddelijkheid, magie en heiligheid – het zal wel. Laten we er een formule op loslaten, of geld of een machine – zo beheersen we de wereld. Maar we kunnen helemaal niet zonder betovering, zonder verhalen, zonder eerbied. Dan maken we de boel grandioos kapot. Zoals liefde geen chemisch proces in de hersenen is, ook al vindt er in de liefde óók een chemisch proces in de hersenen plaats (of waar dan ook in het lijf), zo is de wereld geen mechanisch gegeven onderworpen aan de willekeur van het menselijk brein. De psalmendichter schrijft het zo vanochtend:
“De zee stemt in met al haar gedierte,
de aarde met al wat daar leeft;
de beken klateren bijval,
de bergen jubelen mee.
Zij groeten de Heer, die nabij komt,
die nadert als koning der aarde.
Rechtvaardig bestuurt Hij de wereld,
En de volkeren met billijkheid.”
Uit Psalm 98
Deze wereld is betoverd. Voor een dichter zal misschien de wereld altijd betoverd zijn, maar vandaag kijk ik mee over de schouder, door de ogen en de ziel van de dichter. En zie de zee zingen, met al haar dieren die daarin wonen. De aarde, met alles wat er leeft – van korstmos tot schimmeldraad. De ruisende beken zijn geen logica van zwaartekracht en H2O maar een niet aflatend applaus dat aanzwelt en wegtrekt. En de bergen – ach de bergen – majestueus zich verheffend met wolken om de top. Ze staan als in stramme jubelzang, als een amplitude op de geluidsmeter, als een piek in de geluidsgrafiek, jubelend.
Voor wat? Voor de Eeuwige. Hier, zij wel. Ik kan m nauwelijks vinden meestal. Moet tijd maken. En dan heb ik nog geen idee vaak waar ik het zoeken moet. Maar zij ruisen, klappen, juichen majestueus verstild en groeten de koning van de aarde. En dat ben ik niet, die koning. Jij ook niet. Ze kijken dwars langs je heen, klappen voor iets wat ik maar met moeite kan onderscheiden. Pas als ik me laat meevoeren door hun koorzang, voel ik de ontroering van een macht in de wereld die ouder is dan ik kan bedenken, die liefde is en leven geeft en er altijd zal zijn. Die Jahweh werd genoemd in de Joodse traditie, al was de naam te heilig om uit te spreken, die Allah heet in het Arabisch, God in het Nederlands en Bog in het Bosnisch. Liefde en rechtvaardigheid. Kan ik genoeg vertragen vandaag om de zee te zien zingen, de bomen te voelen trillen van verbinding – ook al is het koud. Zij geloven in rechtvaardigheid, ten diepste, uiteindelijk, onder alles. Nou ik nog.
Tot zover vandaag. Een hele goede woensdag gewenst. Met liefde en betovering. Meer te vinden op popupgedachte.nl en voor nu: vrede gewenst, en alle goeds.
