Waar hoor jij bij?
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
by Benjamin Wildflower
Waar hoor jij bij? – PopUpGedachte dinsdag 4 juni 2024
Het was een verhelderend stukje televisie. Zoveel zie ik er niet van, maar toevallig kwam Kiespijn voorbij. Een programma over stemmen in Europa. Aan de ene tafel nogal rechtse deelnemers, een soort bekende tv-mensen met – naar mijn bescheiden mening – rabiaat rechtse ideeën. Ik zeg hier ‘rabiaat’ omdat ik een beetje misselijk werd bij de introductie. Dat je de Rwanda Deal een goed idee vind, bijvoorbeeld. En aan de andere kant een groepje linkse mensen, waar ik – ja, het is bijna eng hoe ik een hokje pas – toch echt wel grotendeels bewondering voor heb. En dan is het een grappig programma, oppervlakkig natuurlijk ook, het is verkiezingsentertainment. Het is een ruimte waarbinnen opponenten scherpe grappen maken over elkaar en het goed hebben. Het was een bijna helende ervaring. Want zo werkt het in Nederland natuurlijk al heel lang niet – tenminste niet in mijn wereld. Je bent van de één of je bent van de ander. En dat kun je aan je taalgebruik en stemgedrag herkennen. En wie iets zegt over de gijzelaars van Israël hoort bij de één en over de ellende voor de Palestijnen bij de ander. Je herkent het aan de woorden. Zeg je ‘wit’ dan ben je zus of zo, zeg je ‘blank’ dan ben je zus of zo. En er is veel te zeggen over verschillende woorden, maar de ruimte om mens te zijn, in alle complexiteit die daarbij hoort – wordt wel een beetje beperkt als we niet oppassen.
Vandaag in de lezing van de dag een strikvraag voor Jezus van Nazareth. Het is zo rond het jaar 0 en het land is bezet gebied. Belasting moet betaald worden aan de bezetter, de Romeinen, en natuurlijk vind de één dat normaal en de ander dat je verplicht bent om ze geen cent te geven. De één beticht de ander van verraad. En je doet het altijd verkeerd: je betaalt niet en je wordt gearresteerd. Je betaalt wel en je bent een landverrader. Dus de religieuze tegenstanders van Jezus hebben hem tuk, denken ze zo en ze zeggen:
'Meester, wij weten dat Gij oprecht zijt en U aan niemand stoort, want Gij ziet de mensen niet naar de ogen, maar leert de weg van God in oprechtheid. Is het geoorloofd belasting te betalen aan de keizer of niet? Zullen we betalen of niet betalen.'
Het ene antwoord is je eigen graf graven ten opzichte van de autoriteiten, de ander is laf en dat is op een andere manier je graf graven. Ik denk dat de vragenstellers wel trots zijn op de val die ze hebben gezet.
Maar Jezus die hun huichelarij doorzag, antwoordde: 'Waarom probeert ge Mij te vangen? Geeft Mij een denarie, dan zal Ik eens zien.' Zij deden het. Jezus vroeg hun nu: 'Van wie is deze beeldenaar en het opschrift? Ze antwoordden: 'Van de keizer.' Daarop sprak Jezus tot hen: 'Geeft dan aan de keizer wat de keizer toekomt en aan God wat God toekomt.' En ze stonden verwonderd over Hem.
Het is een vrij briljant zinnetje, wat door velen wordt aangehaald in het denken over de verhouding tussen kerk en politiek. Deze munt, waar jullie nu over bakkeleien is uberhaupt van de keizer. Geef gewoon terug, dan kunnen we dan weer praten over waar je hart ligt.
Bij welke partij je hoort? Het uitknokken in correct zijn – er is reden voor en er is ook reden voor verzet daartegen. Maar de grote vraag is natuurlijk waar je hart zit. En dit idee: dat de Eeuwige de mens heeft voortgebracht en in elk van die andere mensen de vonk van de Eeuwige aanwezig is – elk van die anderen Jood, Palestijn, links, rechts en wat voor geschiedenis dan ook: kind van de Eeuwige. Of je nou in God gelooft of niet, het idee van een heilig ontzag voor de ander puur omdat zij of hij of die mens is, dat is een gezond uitgangspunt. Bij wie hoor jij? Bij wie hoor ik? Ja bij niet echt iemand; soms bij jou, soms bij een ander. Maar de enige, waartegenover echt verantwoording van het hart gevraagd wordt die loopt niet op twee benen rond, schrijft geen boeken, doet geen talkshows en is ongrijpbaar voelbaar in alles aanwezig dat bestaat. Dat geeft wat ongebondenheid, maar is vooral bedoeld om het hart te bevrijden voor een liefde dwars door hokjes en vakjes heen. Niet eenvoudig, wel fantastisch.
Tot zover vandaag. Een hele goede dinsdag gewenst – en vrede, en alle goeds.
