In eenzaamheid
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
In Eenzaamheid – PopUpGedachte vrijdag 10 januari 2025
Misschien wel een van de meest gevreesde dingen in onze maatschappij: eenzaamheid. Iets wat heel veel mensen treft, een gevoel wat soms met de feiten overeenstemt; er is dan ook niemand. En soms niet; dan zijn er wel mensen, maar blijft de ziel alleen, in eenzaamheid. Een buurtbewoner uit Amsterdam West zei ooit; ik heb me nog nooit zo eenzaam gevoeld als toen ik boven een café woonde. Avond aan avond de vrolijke gesprekken op het terras, en jij ligt in je bed. Terwijl ze helemaal geen leeg leven had, maar het was teveel, te gezellig en het contrast – hoe onlogisch ook – bracht een gevoel van eenzaamheid.
Tegelijk hebben we het allemaal keihard nodig in meer of mindere mate; om even alleen te zijn. Alleen met jezelf, je gedachten, je ziel. Vandaag in de lezing van de dag staat dit:
“In steeds wijder kring werd over Hem gesproken en grote volksmenigten stroomden samen
om Jezus te horen en van hun kwalen genezen te worden. Hij trok zich telkens terug in de eenzaamheid om te bidden.”
De eenzaamheid van een kloostercel was een diep verlangen van heel veel mensen in honderden jaren. Geef me die eenzaamheid, dan vind ik iets puurs. Maar dan is het gekozen eenzaamheid, al is gekozen eenzaamheid niet vrij van worsteling. Er is de wil om eenzaam te zijn, maar de monsters die je in de eenzaamheid aantreft zijn er niet minder om.
Wat moet je in die eenzaamheid? Waarom zou je daar iets mee doen als mens? Misschien is het wel die prachtige omkering van theoloog, filosoof Peter Rollins; die zegt over de kerk dat die helemaal niet moet proberen om een oase in de woestijn van deze wereld te zijn. Dat er leegheid zou zijn in de wereld en de kerk een bron van water en van vervulling en van vanalles. Nee, zegt hij, het moet juist andersom; in een wereld waarin je overspoeld wordt met klatergoud en neonreclames is de kerk een woestijn. Een woestijn waar je beseft dat je honger hebt en dorst.
Wie weleens heeft gevast, weet het waarschijnlijk. Het gevoel van leegte in de maag, brengt ook een gevoel van puurheid. Al die smaken, geuren, texturen, dat werk wat nodig is om het allemaal te verteren, het vraagt energie en aandacht van het lijf. Is dat er even niet, dan wordt het soms even ongewoon helder. En leeg. En voel je dat je leeft.
Ik vul mijn ochtendmoment tussen zes en zeven met schrijven en lezen en opnemen. Puur omdat ik het niet kan om een uur hier op een kussen te gaan zitten en uit het raam te kijken. Misschien moet ik het maar eens proberen, maar je kunt van jezelf ook niet opeens yogi of jezus-achtige kwaliteiten verwachten. De stilte van het huis op dit tijdstip is al intens genoeg – en de zinnen van de Bijbel brengen me op gedachten. Het hoeft niet extreem, geen alles of niets. Een begin is al heel wat.
Eenzaamheid; als ik het kan zoeken, hoef ik het misschien minder te vrezen. Zoals de dominee die in de cel werd gezet omdat hij een vriend van ons, een vluchteling, had helpen de grens over te steken. Hij zei simpelweg achteraf, zo hoorde ik; blijkbaar was dit even mijn plek om te dienen. Er waren ongemakken, maar de eenzame opsluiting en isolatie waren geen manier om hem van z’n werk te houden. Hij herdefinieerde zijn situatie zelf; mijn plek om te zijn.
Eenzaamheid blijft een groot monster, en waar we elkaars eenzaamheid kunnen verlichten, hebben we dat te doen. Tegelijk in onszelf af en toe de eenzaamheid zoeken, de plek waar je niet meer om je emoties heen kunt, je honger, je dorst, je verdriet of woede – waar je God kunt uitfoeteren of omarmen, de worsteling kunt aangaan die er aan te gaan is, zonder dat er van alles iets van je wil. Belangrijk genoeg. En wie weet helpt dit ook al even, deze paar minuten.
Tot zover. Een hele goede vrijdag gewenst, meer popupgedachtes te vinden op www.popupgedachte.nl – en wil je bijdragen hieraan, dat kan ook bij de donatiebutton. Dank alvast. Voor nu en voor vandaag; vrede gewenst, en alle goeds.
