Een verhaal van bevrijding
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Een verhaal van bevrijding – PopUpGedachte dinsdag 10 december 2024
Het einde van het jaar begint daadwerkelijk te naderen. Op de eerste plekken in het land staan glazen kassen op pleinen in de steden te wachten op hun inrichting. Klaar om straks een liefdevol ingerichte plek te bieden voor kaarsjes, voor gedachten in gastenboeken, voor beschreven linten van dankbaarheid; kortom, voor Ruimte voor Rouw. Misschien ken je het, intussen verspreid in dertien steden en het project waarmee afgelopen jaar ik notabene werd uitgeroepen tot Amsterdammer van het Jaar. Omdat ruimte voor rouw nodig is, omdat het bevrijd moet worden uit de donkere hoekjes, uit de verdrukte plekken waar het zich ophoudt. Rouw verdient een ereplek, omdat het liefde is. Omdat het herinnering is aan iets wat dierbaar was. Omdat het verdriet is, en verdriet is verzachting, is vermenselijking van onze soms zo opgepoetste buitenkant. Rouwen en vieren is er weer, dit keer in dertien steden maar liefst, omdat het bevrijding is.
Als het christelijke verhaal iets is, dan is het bevrijding – en niet dat Rouwen & Vieren christelijk is van zichzelf, het is ‘van niemand, voor iedereen’, maar het komt uit een inspiratie. Uit een verlangen wat ik herken als ik de Bijbelteksten lees (niet alle, het is soms maar moeilijk te verteren of begrijpen wat je ermee moet), maar voldoende. Voldoende voor de erkenning en motivatie voor initiatieven als deze. Die oude teksten gaan over bevrijding, kerst hoort te gaan over bevrijding, het einde van het jaar mag ook weer gaan over nieuwe bevrijding. Dit staat er vandaag bij één van die grootste profeten uit de Tenach, het eerste of Oude Testament, Jesaja:
“Troost, troost mijn volk, zegt jullie God. Spreek Jeruzalem moed in, maak haar bekend dat haar slavendienst voorbij is, dat haar schuld is voldaan, omdat zij een dubbele straf voor haar zonden uit de hand van de Heer heeft ontvangen.”
De straffende God, heb je hem weer. Niet direct een lekkere ingang. Aan de andere kant; besef dat de aanwezigheid van een God net zo vanzelfsprekend was als de natuurkunde van vandaag en de zwaartekracht. Daden hebben consequenties en deze profeet zou ook kunnen zeggen dat zijn publiek de dubbele consequenties voor hun daden hebben moeten dragen, en dat die tijd nu voorbij is, dat het tijd is om de rug weer te rechten, om de wereld in de ogen te kijken, om te gaan staan. In besef van eigen geschiedenis, maar niet gebogen door het leven. De realiteit kan hard zijn en je opzadelen met effecten van je keuzes of die van je ouders of familie waar je niet voor koos. Maar troost, troost dan dat volk, want er is nieuw land in zicht. Bevrijding, heling en toekomst. Dat belooft die geboorte van Jezus van Nazareth.
Maar wat voor heling en bevrijding dan? Nou, die van ruimte voor het onvermogen. Ruimte voor degene en datgene wat er zolang niet mocht zijn – omdat het gefaald had, of niet fatsoenlijk voor de dag kon komen, wat schuldig was en weg moest. Kom maar, het oordeel is voorbij. Pretenties zijn niet meer nodig, een einde aan de afrekencultuur. Er is geen God op een troon die als Sinterklaas de boeken opent en cadeautjes uitdeelt of de roe. Die theologie mag geparkeerd in de bezemkast, als oude troep van vroeger. De eeuwige komt tussen mensen wonen en de pijn dragen. Mensen aan elkaar verbinden, ruimte creëren aan tafel voor hen die niet meer welkom waren. Het is tijd, hoog tijd.
Voor hen die rouwen is er een glazen kas op plein middenin de stad. Als beeld van dat wat we vrezen maar iedereen kan overkomen, wat zo onoplosbaar lijkt en mensen uit elkaar doet vallen, dat die ruimte verdient en aandacht en liefde – niet om te worden opgelost maar om er te mogen zijn. Dat is de bevrijding van Kerst. We willen het vaak niet aan, we kunnen het vaak ook niet aan – zeker niet alleen. Maar als het dan mag bestaan, ontstaat er nieuwe moed. En dat blijkt vaak troostend voor iedereen.
Tot zover vandaag. Een hele goede dinsdag gewenst, en alle goeds.
