Optimisme heeft weinig zin - hoop daarentegen
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Optimisme heeft geen zin, hoop daarentegen
Optimisten laten de boel de boel. Het komt wel goed, misschien een technologische oplossing of erger: de wal zal het schip wel keren. Fascinerend want daarmee leidt optimisme en cynisme zomaar tot hetzelfde: niets doen. Het ligt natuurlijk allemaal aan je definitie van optimisme, maar er zit wel iets in. Misschien is het daarom wel dat Jezus van Nazareth vanochtend onder andere zegt:
Zalig de treurenden, want zij zullen getroost worden.
Treurenden zijn geen optimisten, maar ze zijn wel zaligverklaard – want ze zullen getroost worden. Treur, want er is zoveel om over te treuren. Dat heeft meer perspectief dan optimistisch eroverheen walsen.
Is treuren dan het alternatief voor optimisme? Nee, dat is hoop. Ik vond dit onderscheid afgelopen week in een artikel van Normam Wirzba, professor, theoloog en onderzoeker van klimaat en duurzaamheid. En dit stuk neem ik even integraal – en vertaald – over:
Hoopvolle mensen gaan er niet van uit dat alles goed komt. Ze zien de huidige problemen en verwachten dat er meer op komst is. Dat maakt hen eerlijk. Hoopvolle mensen verzetten zich ook tegen pogingen om de toekomst te voorspellen, omdat niemand precies weet hoe de dingen zullen aflopen. Dat maakt hen nederig.
Naast eerlijkheid en nederigheid is moed een cruciale eigenschap van hoopvolle mensen. Als ze de problemen zien, de pijn en het lijden onder ogen zien, trekken ze zich niet terug of worden ze omstanders die ervan uitgaan dat anderen wel voor de situatie zullen zorgen. In plaats daarvan werken ze aan een wereld die beter is dan de huidige. Er is moed en een creatieve verbeeldingskracht voor nodig om zich een voorstelling te maken van wat volgens de huidige normen een onmogelijke toekomst lijkt. Er is vastberadenheid voor nodig om niet op te geven wanneer er obstakels voor die toekomst opdoemen.
Ik dacht dat ik een aardig hoopvol persoon was, maar er is nog een hoop te oefenen. Hope is something you need to walk, zegt de Palestijnse vredesactivist Hamze Awawde. Het vraagt oefening, je moet het doen, die hoop -in de zin van uitspreken, mensen opzoeken, samen initiatieven ondernemen, in je eigen leven er ruimte voor maken.
Uiteindelijk, schrijft hij, is hoop liefde. En dan niet de zachte fluffy versie. “Ze neemt vaak de vorm aan van protest en verzet, omdat ze eist dat er een einde komt aan het verwonden van het leven.”
In de bergrede van vandaag gaat Jezus na de treurigen zaligverklaard te hebben,verder met:
Zalig de zachtmoedigen, want zij zullen het land bezitten.
Zalig die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden.
Actief hongeren en dorsten. Hoop houden, juist omdat de wereld er op heel veel plekken niet rooskleurig bij ligt. En dat te erkennen is niet eenvoudig, net zo in je eigen leven. Maar hoop doet een poging, en zo geloof. Het weet te treuren zonder de angst daarin te blijven hangen, het behoudt zachtmoedigheid en hongert en dorst naar gerechtigheid. Grote woorden, kleine stappen.
Tot zover even vandaag. Een hele goede vrijdag gewenst – en vrede, en alle goeds.