We nemen het nog veel serieuzer
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
We nemen het nog veel serieuzer – PopUpGedachte donderdag 13 juni 2024
Als de vormen niet zo strak meer zijn, lijkt het alsof de zaak automatisch minder serieus wordt genomen. Of dat nu gaat over mijn opvoeding waarin een aantal keuzes vanzelfsprekend waren: twee keer naar de kerk op zondag en allerlei groepjes en taken binnen die gemeenschap waar je automatisch aan deelnam. En de zondag was heilig in de zin van een rustdag. Wat ik praktisch overigens nog steeds een bijzonder goed idee vind. Maar de vanzelfsprekendheid van deze keuzes ging eraf. Zo kan het ook voelen met een generatie waarvan de kinderen niet meer automatisch voltijd buffelen voor de baas, maar doen aan zelfontwikkeling, parttime werken, zoeken naar wat voor henzelf belangrijk is. Alsof het minder serieus wordt genomen. Of dat geleerd werd dat je moest sparen, huis kopen, investeren in je pensioen – en dat dit dan opeens niet meer heilige regels zijn. Jezus was als rabbi ook zo iemand waarvan de vormen opeens niet meer zo leken te gelden; zijn leerlingen leken random vissers in plaats van de slimste meisjes en jongetjes van de Thora klas, de voorgeschreven vastentijden interesseerden hem niet zo en zijn gezelschap waren vaak de outcasts en mensen in de problemen. De heiligheid van alles leek hem niet zo te interesseren.
Maar het is dus niet automatisch zo dat het losser omgaan met vanzelfsprekende regels opeens minder serieus werk maakt van de ideeën achter de regels. Een journalist vroeg naar aanleiding van flamboyante, out-of-the-box artiesten op Graceland Festival – we vieren er de verschillen en programmeren er religieuze leiders die tot inzicht komen dat ze met elkaar misschien wat uitsluitend en veel met gladde buitenkant zaten te werken tot een dragqueen met een album met liedjes over haar jeugd in de kerk en haar verhouding tot christendom nu. Het is een vrolijk allegaartje – dus vroeg de journalist of we het kwaad nog wel serieus namen op het festival, de zonde zogezegd. Het was een medium waarvan de lezers de zonde heel serieus nemen, als in wat conservatief christelijk.
En ik moest heel even nadenken maar besefte dat het idee van het kwaad in de wereld juist een enorme rol speelt – maar dan misschien niet het kwaad wat traditioneel aan outsiders als deze dragqueen wordt toegeschreven maar juist andersom: het kwaad van de uitsluiting van mensen die niet in de verbeelding passen. En het kwaad van wat we vluchtelingen, klimaat en elkaar aandoen op allerlei manieren. Het is misschien maatschappelijker, maar niet minder serieus. Zeer zeker niet minder serieus.
Jezus zegt het vandaag tegen zijn leerlingen – mochten mensen denken dat hij door de vormen die hij kiest de boel niet zo serieus neemt: Ik zeg u: Als uw gerechtigheid die van de schriftgeleerden en Farizeeën niet ver overtreft, zult gij zeker niet binnengaan in het Rijk der hemelen. (…) En dan bijvoorbeeld: Als gij uw gave komt brengen naar het altaar en daar schiet u te binnen dat uw broeder iets tegen u heeft, laat dan uw gave voor het altaar achter, ga u eerst met uw broeder verzoenen en kom dan terug om uw gave aan te bieden.
Desnoods kom je aan die hele heilige rituele voorgeschreven handeling niet toe, ga een poging doen om de brug te slaan met iemand die jou iets kwalijk neemt. Als dat er veel zijn, wordt er voorlopig ff niet geofferd. Dat is niet om het offeren wat toen dus zo vanzelfsprekend een uiting was van je geloof – iets moeilijker voorstelbaar vandaag – minder relevant te verklaren. Het is juist belangrijker: je devalueert je hele rituele handeling als je voorbijgaat aan de dagdagelijkse praktijk van leven in liefde, zorg en aandacht. Zo kan degene die de christelijke gemeenschap de rug toekeert, omdat ‘ie zich niet herkent in de van de wereld losgezongen spiritualiteit, een serieuzer gelovige zijn dan degene die blijft. Hoeft niet, hè? Je kunt ook in de religieuziteit steeds opnieuw weer de haak vinden om de inhoud van liefde en zorg serieus te nemen. Voor vandaag in elk geval dit: het los hanteren van vaste overgeleverde vormen, die toen aangaven dat je de dingen serieus nam- kán betekenen dat je de boel juist nog veel serieuzer neemt. Maar met net een andere insteek. De uitdaging van de rabbi is om zelf te denken, te hopen, te voelen en te geloven – met hart en ziel al haar soms zo vrolijke ongebondenheid.
Tot zover vandaag. Een hele goede donderdag gewenst, en vrede en alle goeds.
