Tijd van Reflectie
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Tijd van Reflectie – PopUpGedachte maandag 17 maart 2025
Het is veertigdagentijd – en ook nog Ramadan trouwens – voor twee Abrahamitische geloofsrichtingen een tijd van reflectie. En nogal belangrijk, want het gaat allemaal niet per se van een leien dakje in de wereld. Al een poosje niet, maar de ontwikkelingen volgen elkaar rap op. Nou draait ons leven niet om internationale ontwikkelingen, we hebben ook gewoon de vierkante meter in de straat waar we iets meer invloed op hebben dan op het grote nieuws. Maar ze zijn wel verbonden, het onderlinge onbegrip en de spanning die het grote nieuws met zich meebrengt is natuurlijk overal wel voelbaar. Het verschil met de vierkante meter is dat je actief verbinding kunt creëren en bij kunt dragen aan een wereld zoals je die wel graag zou zijn. Het zit zogezegd in je ‘circle of influence’.
In een fragment uit de teksten van de dag neemt de dichter verantwoordelijkheid voor iets meer dan de vierkante meter. Het is een tekst namens het hele volk toentertijd. Een religieuze tekst voor een religieus volk – dat zijn we allang niet meer, een religieus volk en alle pogingen om dat toch weer zo te doen zijn anno nu, komen eerder voort uit discriminatie dan uit vroomheid. Maar de psalmdichter van vanochtend zegt dit:
“Ach Eeuwige, grote en geduchte God, die het verbond gestand doet
en vol erbarmen zijt voor hen, die U liefhebben en uw geboden volbrengen:
Wij hebben gezondigd en kwaad gedaan, wij hebben goddeloos gehandeld
en zijn weerspannig geweest, wij zijn afgeweken van uw geboden en wetten,
wij hebben niet geluisterd naar uw dienaren, de profeten, die in uw Naam gesproken hebben.”
Er staat een machtig ‘wij’, zonder nuance of een – dit is maar mening. En al helemaal niet een ‘zij hebben gezondigd, red mij anders ga ik met deze vol-idioten ten onder’. Het is natuurlijk kunstenaars en dichters eigen om al is het maar symbolisch namens een volk te spreken of theatraal een standpunt in te nemen. Maar het perspectief wissel, niet ik versus de rest, of de goeden tegen de kwaden in de wereld – in plaats daarvan een soort universeel besef: wij mensen tegenover de Schepper, of tegenover de Liefde. Het is ook verbindend. Alsof vechtende kinderen op een schoolplein opeens tegenover de favoriete leraar staan en allemaal tegelijk beseffen dat dit niet de bedoeling was. Dat ze het even super belangrijk vonden om elkaar de hersens in te slaan over iets maar dat ze opeens beseffen dat het toch een beetje idioot was. En dat ze zo niet met elkaar op deze school wilden omgaan – ofzo. Kan een beetje dromen zijn, maar je begrijpt misschien wat ik bedoel. De dichter schets een werkelijkheid waarin we elkaar als mensen in de ogen kijken, links, rechts, progressief, conservatief – en een beetje schaapachtig erkennen dat we het echt niet goed hebben gedaan met elkaar.
Het doet me denken aan die vrouw uit Rusland, ze gaf een lezing in de Balie. Ze had zich met zoveel mensen keihard ingezet tegen de despotische autoriteit van Poetin en consorten. En toen moest ze vluchten. Ik vroeg haar: Wat is je belangrijkste les aan mensen die zich hier inzetten voor de goede zaak. Ze zei zonder enige twijfel: leg je verschillen aan de kant. Alle onderlinge strijd tussen activisten in rusland leek superbelangrijk, tot we de een na de ander het land uit moesten vluchten en elkaar hier nu ontmoeten en niets van de verschillen tussen ons nog belangrijk leek.
We hebben gezondigd – het is nogal een zin. Maar ook een sterke voor veertigdagentijd en misschien ook wel voor Ramadan. Jezelf als deel van de mensheid in de ogen kijken. Falen erkennen en hopen op barmhartigheid, werken aan goedheid, zorg en onderlinge support. Tegen de verdelende krachten, voor de slachtoffers van alles opeisende machtsinstituten met besef van eigen onvermogen. Zoiets.
Een hele goede maandag gewnest – en vrede, en alle goeds.
