Thuiskomen
Rikko geeft op de vroege ochtend inspiratie om de dag bewust te beginnen. Hij leest om 6 uur de teksten uit een oud kerkelijk leesrooster en zo rond 7 uur deelt hij de gedachte die dan op-popt. Elke werkdag te lezen en te beluisteren.
Tekst onder afbeelding
Thuiskomen – PopupGedachte 24 september 2024
Weer de straat in lopen, de omgeving die zo vertrouwd is herkennen. Mijn zoon is al thuis en springt me vanaf de trap om de hals. Half stoeiend, half knuffelend baan ik me een weg naar boven. Daar ben ik weer, weer thuis. Het waren maar acht dagen, maar thuiskomen blijft thuiskomen. Daar gebeurt iets, moeilijk te beschrijven. Ik vind er mijn vrouw – en dat is weer thuiskomen op een ander level. Dan is er zelf koffie maken, dat gebeurt nauwelijks onderweg en zelf eten koken. Er zit iets heel goeds in thuiskomen, net zo mooi als op reis gaan, wat mij betreft.
Vandaag gaat het over het thuis van de psalmdichter. Een metaforisch thuis, maar wel degelijk een thuis. Een plek van herkenning, van jezelf zijn, van basis. Een thuis als een tuin om in te dwalen en van te genieten. En voor ons, westerlingen, waarschijnlijk onbegrijpelijk – maar wat hem betreft is zijn thuis de wet van God. Kijk wat ‘ie zegt:
Geef mij begrip om uw wet na te leven,
om hem te volgen met heel mijn hart.
Leid mij langs de paden van uw geboden,
daar vind ik mijn vreugde in.
Uw wet zal ik steeds onderhouden,
te allen tijde, voor immer en eeuwig
Poëtisch lyrisch over de geboden. Misschien hoor je wat masochisme hierin, ik weet niet wat het is. Maar voor deze dichter is de wet absoluut thuiskomen. Inzicht om ernaar te leven, om het hart erin te stoppen. Ik denk dat wij, laat ik voor mezelf spreken, niet eens zou bedenken dat je in een gebodsregel je hart kunt stoppen. Wetten zijn toch bedoeld om het hart te beteugelen en een beetje te beperken? Dat je niet zomaar doet wat je voor de kop komt? En daarom voelt het eerder als een keurslijf dan als thuiskomen Maar niet voor de dichter.
Een paar gedachten. Allereerst is de wet hier niet zomaar een serie geboden; het is de Thora. De eerste boeken van de Bijbel. De tien geboden die vaak de wet zijn genoemd, zijn een kernachtig onderdeel – die overigens weer terug kunnen worden gebracht tot een nog kleinere kern van twee geboden op een gedeelde eerste plek: heb God lief boven alles en je naaste als jezelf. En ja, daar kun je een hoop hart in kwijt, dat is waar.
Leid mij langs de paden van uw geboden, zelfs met die worden over de liefde, voelt dit toch als het tegenovergestelde van vrijheid. Wat zijn dat, paden van geboden? Nou, een eenvoudige regel dat je de arme je bijstand niet mag ontzeggen, dat de vreemdeling eregast is, dat je kinderen hebt te respecteren en dan vervolgens ook je ouders, dat wie werkt, recht heeft op beloning en zo nog heel veel andere praktische richtlijnen. En je kunt vrij willen zijn en je hart volgen in de hoop gelukkig te worden, maar deze richtlijnen je toeëigenen is een uitdaging op zichzelf en er zit zoveel geluk in verborgen.
Het is als de wetmatigheden van de natuur. Het kan als ultieme vrijheid voelen om te dobberen op een vlot op een meer. Maar wie de wetten van de wind kent en een zeil heeft, kan snelheid en richting organiseren. Wat betekent het om lief te hebben? Volgens de wet van de Eeuwige? Werkelijk lief te hebben; dus ook je vijand of degene die je echt niet aanstaat? En wat betekent het om te houden van de Eeuwige? Van God zelf, en dat boven alles. Dat is misschien nog wel het meest abstracte begrip. Ik denk dat het onder andere betekent dat je de voorrang geeft aan het goddelijk perspectief op wat goed is en wijs is, ten opzichte van alle andere perspectieven. ‘Het is mijn geld, ik heb er hard voor gewerkt, ik mag ermee doen wat ik wil’ – dat kan zomaar geroepen worden. Liefde voor de Eeuwige betekent simpelweg de ontkenning hiervan; ik heb zo ongeveer alles te danken aan anderen; van mijn adem, tot mijn energie, tot opvoeding, opleiding en paspoort. Dus mijn geld is ook niet van mij, het is slechts in beheer. Of: mijn land, wat moet die vreemdeling hier. En liefde is in de ogen van de ander God zelf herkennen, of jezelf als vreemdeling op aarde.
De dichter op de dag van thuiskomst over thuiskomen in deze wereld, langs de paden van de Eeuwige zelf. Tot zover de PopUpGedachte van vandaag, een hele goede dinsdag gewenst – en vrede, en alle goeds. 344y
